10 cách để cải thiện kĩ năng đầu tư

Khi chơi hoặc xem đánh bài Xì Tố (Poker), vài ván đầu tiên có 1 người thắng đậm, 1 người thua đậm. Bạn chỉ có thể kết luận người thắng đậm may mắn hơn, không chắc là người đó đánh giỏi mà thắng. Có thể đối phương thả vài ván đầu tiên thăm dò. Chỉ khi chơi, hoặc xem 1 chuỗi vài  chục trận, bạn mới có thể biết được người chơi nào có kinh nghiệm, cao tay, người chơi nào là tay mơ và chỉ thắng được những ván bài đỏ. Công việc đâu tư (chứng khoán) cũng vậy, nếu bạn mới bắt đầu đầu tư và thắng đậm vài lần ra quân đầu tiên, bạn sẽ nghĩ khả năng đầu tư mình quá giỏi, mới tham gia đã trúng lớn. Trải qua vài tháng, hoặc vài năm chưa chắc tài khoản bạn tăng trưởng ổn định nếu không cải thiện phương pháp đầu tư của mình. Chọn 1 cổ phiếu tăng giá không khó (có vài trăm cổ phiếu tăng giá hàng ngày, bốc đại có khi cũng trúng), nhưng để chọn đúng cổ phiếu trong 1 thời gian dài là 1 thách thức. Cũng giống như chơi Xì Tố, muốn chiến thắng ổn định trong thời gian dài, bạn cần từng ngày cải thiện phương pháp, tâm lý, quá trình chơi để thành 1 cao thủ thực sự, trăm trận không thua.  Người mới đầu tư thường thích học chiêu thức, phương pháp để ra trận đánh ngay. Chiêu thức có thể là các formation quen thuộc của phân tích kĩ thuật, tính toán các chỉ số tài chính…Nhưng khi thương tích đầy mình thì những chiến binh thường nghiên cứu tâm pháp, triết lý đầu tư nhiều hơn, để công việc đầu tư bài bản & ổn định hơn. Dưới đây là 10 cách để cải thiện quá trình đầu tư của Greg Speicher, rất bổ ích cho tôi, hi vọng sẽ có ích cho người đọc.

 1/ Xác định rõ mục tiêu

Bạn phải đặt mục tiêu cụ thể, danh mục sẽ tăng trưởng bao nhiêu %/năm, vượt hơn Vnindex bao nhiêu %, từ đó mới có kế hoạch đi tiền được. Nếu mục tiêu lợi nhuận của bạn là càng nhiều càng tốt thì rất khó đánh giá chiến lược đang áp dụng có hoàn thành được mục tiêu không. Ví dụ mục tiêu của tôi là lãi 26.5% mỗi năm. Cuối năm đánh giá lại, nếu mình làm hơn được mục tiêu là do đâu? Do thị trường quá thuận lợi hay là do kĩ năng của mình đã tốt lên. Nếu lỗ hoặc tăng trưởng thấp hơn Vnindex là lí do vì sao, kĩ năng chọn cổ phiếu hay tâm lý?Từ đó cải thiện quy trình đầu tư của mình.

2/ Xác định rõ chiến lược đầu tư của mình

Bạn không thể cải thiện quy trình ra quyết định đầu tư nếu không có 1 chiến lược đầu tư cụ thể. Lúc mới đầu tư chiến lược của tôi là đánh đấm loạn xạ theo phân tích kĩ thuật, thử nghiệm rất nhiều indicators, từ MA, RSI, Ichi mò ku… cuối cùng cảm thấy mình không có tố chất để làm trader. Tôi chuyển sang học phân tích cơ bản & xác định chiến lược của mình là đầu tư giá trị, chỉ mua cổ phiếu dưới giá trị. Đầu tư giá trị có nhiều cách khác nhau, nhưng có 1 số quy trình, chiến lược chung, ví dụ như mua cổ phiếu có P/e, P/b thấp trong ngành, mua cổ phiếu net net…Bạn phải ghi rõ chiến lược của mình ra, ý tưởng đầu tư, cách định giá theo phương pháp nào, khi nào mua, khi nào bán. Sau khi thực hiện chiến lược bạn đã viết ra 1 thời gian thì đánh giá coi có hiệu quả không, có cần thay đổi chỗ nào không. Ví dụ đầu năm 2013 đến nay chiến lược của tui là buy and hold những cổ phiếu tốt, P/e thấp, tăng trưởng ổn định, Balance sheet tốt. Chiến lược này dùng khá tốt cho đến giữa năm 2014, khi các cổ phiếu giá trị đã tăng giá mạnh rồi thì rất khó tìm ra được những cổ phiếu tốt dựa vào những screen đơn giản nữa. Vì vậy tui phải chịu khó hơn nữa, như những đứa trẻ lật đá tìm dế, càng lật nhiều viên đá lên thì cơ hội tìm ra dế càng nhiều hơn. Nếu bạn không viết ra & theo dõi chiến lược đầu tư của mình, bạn sẽ không kịp thay đổi khi chiến lược của mình lạc điệu với thị trường hiện tại. Không có chiến lược nào luôn tốt trong mọi hoàn cảnh. Nhạc đổi nhịp thì phải tìm cách nhảy điệu khác.

3/ Đừng tập trung vào kết quả

Nếu bạn tập trung nhìn bảng điện quá nhiều thì bạn sẽ không còn thời gian để suy nghĩ, phân tích. Rất nhiều trường hợp bạn nghe 1 ai đó khuyến nghị 1 cổ phiếu tốt, mua theo và thắng lớn. Tuy kết quả là thắng lớn nhưng đừng để điều đó lừa dối bạn. Đó không phải là lợi thế cạnh tranh dài hạn trong trò chơi này. Không phải cứ kết quả tốt đều đến từ quy trình ra quyết định đầu tư của bạn tốt. Cái bạn cần là 1 quy trình tốt, nó có thể khiến bạn thua lỗ 1 vài deals nếu bạn xui (thị trường mà, ai biết chắc được điều gì), nhưng nó sẽ giúp bạn sống sót lâu dài trên thị trường. Ví dụ ở những giai đoạn TTCK tăng nóng, nếu bạn có những phân tích chứng minh TTCK đã overvalued và quyết đứng ngoài. Nhìn bạn bè mua cổ phiếu cứ tăng trần, còn mình chỉ đá ống bơ, cũng hơi tiếc, nhưng đó là quyết định dựa trên 1 quy trình đúng. Nếu bạn tham lam nhảy vào lúc tt quá nóng, có thể ăn thêm 1 đoạn nữa, nhưng rủi chạy không kịp thì cũng mất hết thành quả. Cái quan trọng là xây dựng 1 quy trình đầu tư tốt, đừng vì kết quả nhất thời mà hành động thiếu kỉ luật.