Nên nắm giữ bao nhiêu cổ phiếu trong danh mục?

Dân đầu tư ai cũng biết nguyên tắc “ không nên bỏ tất cả trứng vào chung 1 giỏ”. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh đa dạng hóa danh mục sẽ giúp bạn hạn chế rủi ro mất tiền. Nhưng không phải ai cũng đồng ý với quan điểm trên. Triết lý của người giàu thứ 2 trong lịch sử thế giới (đã tính trượt giá lạm phát), ông vua thép Andrew Carnegie:” Hãy biết tập trung năng lượng, tâm trí và vốn liếng… Người đàn ông thông minh sẽ đặt mọi quả trứng anh ta có vào trong một chiếc giỏ và trông chừng nó.” Còn các nhà đầu tư lừng lẫy trên thế giới, như Buffett, Fisher, Graham…họ bỏ trứng vào bao nhiêu giỏ?

Hãy bắt đầu từ cách bỏ trứng của Ben Graham- người khai sinh ra trường phái đầu tư giá trị. Trong chương 5 của quyển “ Nhà đầu tư thông minh”, ông khuyên chúng ta nên đa dạng hóa danh mục 1 cách vừa phải, ít nhất 10 cổ phiếu & tối đa 30 cổ phiếu trong danh mục. Những công ty đầu tư vào cần phải lớn, nổi bậc & có tình hình tài chính ổn.

Năm 1952, Harry Markowitz ủng hộ quan điểm của Graham và cho rằng nếu chúng ta tập trung quá nhiều vốn vào vài mã cổ phiếu thì sẽ không hiệu quả & nhiều rủi ro. Không dừng lại ở đó, Ông còn mô hình hóa quá trình lựa chọn danh mục đầu tư  để cho thấy một cách chính xác làm thế nào nhà đầu tư có thể làm giảm độ lệch chuẩn của lợi nhuận danh mục cổ phiếu của mình bằng cách chọn các cổ phiếu không biến thiên cùng với nhau. Nghiên cứu này còn giúp Ông đoạt giải Nobel năm 1990.

Ngược lại với 2 đại cao thủ này,năm 1934 John Maynard Keynes cho rằng phương pháp đầu tư đúng đắn là bỏ 1 số tiền lớn vào 1 số ít doanh nghiệp mà chúng ta hiểu rõ về nó: “ sẽ là sai lầm nếu bạn cho rằng có thể hạn chế rủi ro bằng cách rải tiền vào quá nhiều doanh nghiệp mà bạn chẳng hiểu gì về nó, và chẳng có lí do nào để tự tin vào tương lai của doanh nghiệp đó.” Theo Keynes, tại 1 thời điểm mà đầu tư trên 3 cổ phiếu là quá nhiều. Tốt nhất nên gửi trọn niềm tin vào 1-3 cổ phiếu mà bạn tự tin nhất.

Trong thư gửi cổ đông Berkshire Hathaway năm 1991, Buffett ủng hộ quan điểm của Keynes và cho rằng thật sai lầm nếu dạy các nhà đầu tư phải đa dạng hóa để giảm thiểu rủi ro. Sự nguy hiểm của việc bỏ trứng vào quá nhiều giỏ đó là bạn không thể quan sát tất cả trứng của bạn trong nhiều giỏ được. Buffett đã học được từ Fisher rằng:” mua nhiều cổ phiếu mà không bỏ thời gian ra để hiểu cặn kẽ business của những doanh nghiệp đó còn rủi ro hơn nhiều so với danh mục tập trung”. Trong thư gửi cổ đông năm 1993, Ông tiếp tục ủng hộ danh mục tập trung vài cổ phiếu khi đưa ra quan điểm “nếu bạn là nhà đầu tư có hiểu biết, có thể hiểu được business và tìm được 5-10 công ty tốt với mức giá hợp lí có lợi thế cạnh tranh lâu dài, lúc này thuyết đa dạng hóa chẳng còn ý nghĩa gì nữa. Trái lại nó còn làm giảm lợi nhuận của bạn.”2 cao thủ nhất đẳng Buffett và Charlie mỗi năm chỉ chọn 1 công ty để mua. Sau nhiều năm chinh chiến, đôi bạn già này thấy rằng trong cuộc đời đầu tư quá khó để có thể đưa ra hàng trăm quyết định thông minh sáng suốt. Vì vậy 2 Ông dành toàn bộ kinh nghiệm, thời gian & trí tuệ của mình lọc trong hàng trăm cổ phiếu tiềm năng, chỉ chọn 1 cổ phiếu ưng ý nhất để đầu tư.  

 Seth Klarman viết trong cuốn “Margin of safety” cũng trình bày quan điểm này của Buffett, nhà đầu tư hiểu thật nhiều về 1 cổ phiếu & tự tin nắm giữ nó sẽ tốt hơn là mua nhiều cổ phiếu & biết mỗi công ty 1 chút. Số lượng cổ phiếu trong danh mục mà Klarman khuyến nghị là từ 10-15 cổ phiếu.

Tóm lại, số lượng cổ phiếu tối ưu tại 1 thời điểm theo sự chỉ dạy của các đại cao thủ đầu tư trên thế giới như sau:

Ben Graham: 10-30 công ty lớn, có tiềm năng & tài chính tốt.

John Keynes : 2-3 cổ phiếu thôi, nhưng hiểu thật kĩ trước khi xuống tiền.

Warren Buffett: 5-10 cổ phiếu, hiểu về lợi thế cạnh tranh dài hạn của doanh nghiệp & mua với giá hợp lí.

Seth Klarman: 10-15 cổ phiếu, biết ít nhưng mà chất. Biết mỗi thứ 1 ít thì cũng như không, vì ai cũng chém gió được.

Cá nhân e thì danh mục chỉ gồm 1-2 cổ phiếu thôi, không phải vì e hiểu doanh nghiệp nên không đa dạng hóa, mà vì vốn bé quá, mua 1 phát tất tay, buy and pray cho nhanh, khỏi đa dạng hóa mất công đặt lệnh.

Còn theo các bạn, nếu có trong tay 1 tỉ đồng trở lên thì bạn sẽ nắm giữ bao nhiêu cổ phiếu?